Άγιος Νεκτάριος, ο Θαυματουργός και Μυροβλήτης Από την τουρκοκρατούμενη Σηλυβρία στην Οικουμένη

Άγιος Νεκτάριος, ο Θαυματουργός και Μυροβλήτης

Από την τουρκοκρατούμενη Σηλυβρία στην Οικουμένη   

Το παιδί της Σηλυβρίας, της τουρκοκρατούμενης Ανατολικής Θράκης, το καύχημα της Αίγινας, o γνήσιος φίλος της αρετής, Θαυματουργός και Μυροβλήτης, Άγιος Νεκτάριος γεννήθηκε το 1846. Ο Αναστάσιος Κεφαλάς, όπως ήταν το κοσμικό του όνομα, ήταν παιδί πολύτεκνης, φτωχής οικογένειας και από μικρός φανέρωσε την οσιακή πορεία της ζωής που θα ακολουθούσε.

Σε ηλικία 14 χρονών, απόφοιτος του τοπικού δημοτικού και σχολαρχείου, πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να μπορέσει να μορφωθεί καλύτερα, αλλά και να εργαστεί και να ενισχύσει την οικογένειά του. Εκεί, τον πρώτο καιρό, έζησε μέσα σε τραγικές συνθήκες, αφού το αφεντικό του στο καπνοπωλείο που εργαζόταν, του φερόταν βάναυσα, δεν του έδινε φαγητό, δεν τον πλήρωνε και συνάμα δεν μπορούσε να συνεχίσειτην μόρφωση του. Ο Αναστάσιος, όμως, και μέσα σ’ αυτές τις αντίξοες συνθήκες,έσπερνε τον σπόρο της πίστης γράφοντας στις χάρτινες καπνοσακούλες που πωλούσαν τον καπνό ποικίλα εποικοδομητικά χωρία.

Λίγο αργότερα, τον λυπήθηκε ένας επιπλοποιός από γειτονικό κατάστημα και τον πήρε υπό την προστασία του παρέχοντας του καλύτερες συνθήκες εργασίας, δυνατότητα να μορφωθεί και να εκκλησιάζεται.

Στη συνέχεια εργάστηκε ως παιδονόμος και δάσκαλος στις κατώτερες τάξεις του σχολείου του Μετοχίου του Παναγίου Τάφου στην Κωνσταντινούπολη. Το 1866 προσελήφθη ως δάσκαλος στο Λίθιο της τουρκοκρατούμενης Χίου.

Εκεί συνδέθηκε με τον Γέροντα, Όσιο Παχώμιο (1840-1905), ηγούμενο της Ιεράς Μονής Αγίων Πατέρων, και το 1876 σε ηλικία 30 ετών, με προτροπή του Οσίου εκάρη μοναχός στην Νέα Μονή, της Χίου, με το όνομα Λάζαρος. Ένα χρόνο μετά χειροτονήθηκε διάκονος και μετονομάστηκε Νεκτάριος.

Ακολούθως, πήγε στην Αθήνα με την χορηγία του πλουσίου κατοίκου της Χίου Ιωάννη Χωρέμη για να συνεχίσει τις γυμνασιακές του σπουδές, με προοπτική να σπουδάσει Θεολογία. Όταν αποφοιτούσε, ο προστάτης του απεβίωσε, και έτσι ο Ιεροδιάκονος Νεκτάριος βρήκε καταφύγιο στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και τον τότε πατριάρχη Σωφρόνιο. Ο πατριάρχης, εκτιμώντας τον χαρακτήρα και τις ικανότητες του, του έδωσε τη δυνατότητα να φοιτήσει στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

Κατά τη διάρκεια των σπουδών του έλαβε μέρος σε διαγωνισμό για την παραχώρηση υποτροφίας και πράγματι διέπρεψε. Από την Θεολογική Σχολή αποφοίτησε αριστεύοντας, το 1885. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια και έναν χρόνο μετά, το 1886, χειροτονήθηκε ιερέας σε ηλικία 40 ετών. Ο πατριάρχης Σωφρόνιος φρόντισε να τον αξιοποιήσει περαιτέρω απονέμοντάς του το οφίκιο του αρχιμανδρίτη και αναθέτοντάς του καθήκοντα ιεροκήρυκα και πατριαρχικού επιτρόπου στο Κάιρο. Οι Έλληνες ομογενείς της Αιγύπτου σύντομα εκτίμησαν τις ποικίλες πνευματικές και φιλανθρωπικές αρετές που τον κοσμούσαν. Το 1889, λόγω της καθόλα άψογης εκκλησιαστικής του βιοτής και προσφοράς, ο Άγιος Νεκτάριος χειροτονήθηκε Μητροπολίτης της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Πενταπόλεως (Λιβύης).

Εντούτοις, η παραμονή του στην Αίγυπτο και τους κόλπους του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας διακόπηκε απότομα και βάναυσα αφού ύστερα από ποικίλες διαβολές εναντίον του, ο πατριάρχης Σωφρόνιος τον έπαυσε εκ της «Διευθύνσεως του εν Καΐρω Πατριαρχικού Γραφείου, ως και της Πατριαρχικής Αντιπροσωπείας και εκκλησιαστικής Διοικήσεως».

Ο Άγιος, τότε, συκοφαντημένος, καταδιωγμένος και άπορος επέστρεψε στην Ελλάδα και την Αθήνα. Παρ’ όλα αυτά αντιμετώπισε με γενναιότητα και ξεχωριστή ταπείνωση τις διαβολές και δεν στράφηκε εναντίον αυτών που τον διέβαλαν. Και το σημαντικότερο, δεν χάλασε τον λογισμό του ποιμνίου του εναντίον των κατηγόρων του για να εκμαιεύσει την υποστήριξή του.

Στην Αθήνα, μετά από αρκετές και επώδυνες προσπάθειες κατάφερε να διοριστεί ως ιεροκήρυκας στην Μητρόπολη Χαλκίδος και αργότερα Φθιώτιδος. Τον πρώτο καιρό, όμως, ο Μητροπολίτης Πενταπόλεως είχε να αντιμετωπίσει και τις κατηγορίες που οι διαβολείς φρόντισαν να συνοδεύσουν τον «εξόριστο εις τον αιώνα του» Άγιο. Και, δυστυχώς, οι αποδοκιμασίες εναντίον του πραγματοποιούνταν, ακόμη, και εν ώρα Θείας Λειτουργίας. Ο αξιοπρεπής και ταπεινός ιεράρχης το υπέμεινε και αυτό με ανεξικακία, μέχρις ότου όλες οι κατηγορίες εναντίον του κατέπεσαν και μπόρεσε έτσι να ασκήσει πλούσιο και αγιαστικό πνευματικό έργο στις μητροπόλεις που διακόνησε. Άλλωστε, οι αρετές που τον κοσμούσαν, φανέρωναν σε κάθε καλοπροαίρετο την ακεραιότητα και την ολοκληρωτική του παράδοση στον Χριστό και την Εκκλησία. 

Το 1894, ο Θεολόγος, ο λόγιος ιεράρχης, συγγραφέας ποικίλων σημαντικών βιβλίων, κλήθηκε να αναλάβει την διεύθυνση της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής στην Αθήνα. Εκεί, του δόθηκε η ευκαιρία να εφαρμόσει τις Ορθόδοξες παιδαγωγικές του αρετές στην εκπαίδευση, ενώ η όλη του παρουσία στην διεύθυνση της Σχολής συνέβαλε στην αναβάθμισή της.

Ο σεπτός ιεράρχης παρέμεινε στην Ριζάρειο για 14 χρόνια και αποχωρώντας το 1908, άφησε πίσω του ένα πολύ μεγάλο έργο, σφραγίζοντας συνάμα ανεξίτηλα και τις καρδιές των μαθητών του, αλλά και των κατοίκων της Αθήνας που τον έζησαν και τον βρήκαν αρωγό, με την ευγένεια, την καλοσύνη, την φιλανθρωπία και ιδιαίτερα την έκδηλη, αυταπάρνηση, αγάπη και αγιότητα του.

Την ίδια χρονιά, δηλαδή το 1908, ο Άγιος πήγε στην άνυδρη Αίγινα όπου με τις ευλογίες του αρχιεπισκόπου Αθηνών συνέστησε γυναικεία ιερά μονή αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα. Ο λόγιος, αλλά και σεμνός στους τρόπους Μητροπολίτης Πενταπόλεως δεν άργησε να συνδεθεί και με τους κατοίκους του νησιού αφού με τις προσευχές του, μετά από αίτημα των κατοίκων του νησιού, έφερε την πολυπόθητη βροχή που πότισε την ξερή γη τους, γέμισε τις στέρνες και τα πηγάδιά τους. Στο πρόσωπο του βρήκαν επίσης τον θαυματουργό ιατρό, τον φιλάνθρωπο και ελεήμονα συμπαραστάτη, τον προαγωγό τους στην πνευματική ζωή.

Ο σεμνός ιεράρχης εργάστηκε χειρωνακτικά για την οικοδόμηση της μονής και δίδαξε στις μοναχές την πνευματική και μοναχική ζωή. Το παράδειγμα και η αγιότητα του του ήταν βεβαίως τα καλύτερα του διαπιστευτήρια.

Αλλά και σ’ αυτήν του την προσπάθεια αντιμετώπισε ποικίλες αντιδράσεις, διαβολές και πειρασμούς ακόμη και από την ίδια την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, αλλά και την δικαστική εξουσία. Για μια ακόμη φορά, ο Μητροπολίτης Πενταπόλεως Νεκτάριος, είχε να αντιμετωπίσει συκοφαντίες και διαβολές. Ο Άγιος, σήκωσε το βλέμμα του ξανά στον ουρανό και εναπέθεσε στον Θεό τα νέα του προβλήματα, το νέο μαρτύριο.

Ο Άγιος, δεν απάντησε στους ονειδισμούς, τον εξευτελισμό, τις απειλές και δεν υποστήριξε τον άμεμπτο βίο και την πολιτεία του. Ένας εκούσιος ιερομάρτυρας! Όλα τα ανέθεσε στον Θεό.

Ο Άγιο Νεκτάριος, κοιμήθηκε στο Αρεταίο Νοσοκομείο της Αθήνας στις 8 Οκτωβρίου του 1920 και ετάφη στο μοναστήρι του. Η κηδεία του ήταν πάνδημη. Η ευωδία του σκηνώματος του μαρτυρούσε την ωραιότητα της ζωής του, ενώ για πολλά χρόνια το σκήνωμά του παρέμεινε αναλλοίωτο, προς δόξαν Θεού. Η ανακομιδή του λειψάνου έγινε το 1953.

Εν τω μεταξύ, πλήθος θαυμάτων καταγράφηκαν στην Ελλάδα και τα πέρατα της οικουμένης και έτσι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το 1961, τον κατέταξαν στο αγιολόγιο της Εκκλησίας. Πάρα πολλές εκκλησίες και ξωκλήσια κτίστηκαν προς τιμή του ενώ πολλά παιδιά άρχισαν να βαφτίζονται παίρνοντας το όνομα Νεκτάριος. Το όνομα του λαμβάνουν και πολλοί μοναχοί και μοναχές αφού ο ίδιος αποτελεί έναν από τους στυλοβάτες του σύγχρονου μοναχισμού.

Ο Άγιος Νεκτάριος, ο σύγχρονος Άγιος της Ρωμιοσύνης και της Οικουμένης παραμένει πάντα αρωγός των πιστών σε όλα τους τα προβλήματα, προσφέροντάς απλόχερα έκτακτη βοήθεια όταν οι ανθρώπινες γνώσεις και προσπάθειες δεν μπορούν να επιλύσουν τα προβλήματα τους.